Trawa jako roślina, uznawana za honorowego gościa każdego ogrodu

Chociaż w obecnych czasach trawa jest jedną spośród najpopularniejszych roślin, to nie trudno zauważyć, że wiedza na jej temat nie jest zbyt duża. Nie każdy jest w stanie wskazać, jakie gatunki roślin można uznać za trawę. Warto zatem wyjaśnić, że trawą określa się zazwyczaj drobne rośliny, które rosną gromadnie, tworząc gąszcz wyrastających prosto z ziemni długich i cienkich listów. Trawy to rośliny, które zalicza się do rzędu wiechlinowców. Stanowią one główny element roślinności łąkowej, stepowej oraz pastwiskowej. Aktualnie wyróżnia się aż 11 000 gatunków traw, natomiast warunki panujące w Polsce umożliwiają wzrost 150 odmianom. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że do traw zalicza się między innymi rośliny uprawne, takie jak zboża.

Trawa to nie tylko pokarm dla ludzi i zwierząt

Mając tę wiedzę można stwierdzić, że trawę wykorzystuje się w szczególności jako pokarm dla ludzi i zwierząt, a dopiero w następnej kolejności do celów ozdobnych. Dla ludzi trawami spożywczymi są przede wszystkim rozmaite zboża, a zatem najważniejsze na świecie rośliny pokarmowe. Równie istotną rolę trawy pełnią w pożywieniu zwierząt, zarówno hodowlanych, jak i dzikich. W Polsce służy ona za pokarm na przykład dla krów, owiec i koni. W niektórych miejscach trawa siana jest specjalnie z myślą o wypasie zwierząt. Dotyczy to przede wszystkim obszarów rolniczych. Podobnie jak i w przypadku innych roślin, poszczególne gatunki traw różnią się między sobą pod względem warunków uprawy, wyglądu oraz zastosowania. Inne odmiany sieje się z myślą o wypasie zwierząt, natomiast inne w celu upiększenia ogrodu. Wiedza na temat traw pastewnych potrzebna jest głównie rolnikom, którzy zajmują się hodowlą zwierząt. Większość osób zainteresowanych jest wyłącznie tymi trawami, które wykorzystywane są do celów ozdobnych. Piękny trawnik to najważniejszy element każdego ogrodu, dlatego tak istotne jest to, żeby wybrać właściwą odmianę trawy. Równie duże znaczenie ma właściwa pielęgnacja trawnika, która rozpoczyna się jeszcze przed obsianiem terenu (ranking najlepszych rozsiewaczy do nawozów i trawy).

Właściwa pielęgnacja trawnika powinna być początkiem

Gleba powinna zostać starannie przygotowana do przyjęcia nasion. Na początku należy przede wszystkim usunąć wszystkie chwasty, ponieważ mogą one zniszczyć wzrastającą trawę. W tym celu stosuje się specjalne środki chwastobójcze. Można wprawdzie usunąć chwasty ręczne, jednak jest to zajęcie czasochłonne i męczące. Następne warto sprawdzić odczyn pH gleby, a w przypadku niekorzystnego wyniku zakupić specjalną ziemię do trawników. Co najmniej tydzień przed planowanym zasiewem wskazane jest przeprowadzenia nawożenia. Bezpośrednio przez zasianiem trawy należy natomiast przegrabić teren na głębokość 2-3 centymetrów. Trawę powinno się wysiewać na umiarkowanie nawilżoną glebę, aby od razu po zasianiu nie było konieczne podlewanie (sprawdź nasz ranking najlepszych węży ogrodowych), jakie może doprowadzić do przemieszczenia nasion. Po zadarnieniu także niezbędna jest odpowiednia pielęgnacja, która polega przede wszystkim na regularnym koszeniu oraz nawożeniu trawnika. Pierwsze koszenie odbywa się najczęściej wtedy, kiedy wysokość trawy wyniesie 8-10 centymetrów. Rozpoczęcie nawożenia powinno natomiast rozpocząć się wiosną, kiedy tylko stopienie śnieg i trawa przeschnie. Później należy powtarzać tę czynność co 4-6 tygodni. Nawóz do trawy powinien dostarczać wszystkich minerałów, jakie są umożliwiają trawie prawidłowy wzrost. Nawożenie ma znaczenie zwłaszcza w przypadku trawników ogrodowych, na wygląd których zwraca się szczególną uwagę. Taki trawnik ma stanowić ozdobę, a zatem musi bardzo dobrze się prezentować. Inaczej wygląda sytuacja na w przypadku na przykład pastwisk, gdzie trawę wykorzystuje się jako pokarm dla wypasanych tam zwierząt. Trawa ogrodowa wymaga zatem ogromnej troski. Najważniejsze jest jednak to, żeby spośród wielu dostępnych gatunków traw wybrać taki, który sprawdzi się najlepiej w danej sytuacji. Wbrew pozorom ilość gatunków, które można zastosować w ogrodzie jest dość duża, o czym można się przekonać po odwiedzeniu dowolnego sklepu ogrodniczego. Poszczególne z nich różnią się między sobą zarówno pod względem wyglądu, jak i wymogów glebowych i klimatycznych oraz trudności pielęgnacji. Warto zatem zwrócić uwagę na te gatunki traw ogrodowych, które są najczęściej wykorzystywane w Polsce.

Pierwszą spośród dostępnych propozycji jest festuca rubra commutata, czyli kostrzewa czerwona kępowa. To niska i wolno rosną trawa, która przy właściwej pielęgnacji jest w stanie przetrzymać okresowe susze. Można bez problemów stosować ją w półcieniu, jednak należy pamiętać o braku odporności na deptanie. Trawy tej nie należy zatem stosować jej wokół domu, gdzie chodzą ludzie. Znacznie lepiej sprawdzi się jako trawnik parkowy bądź przyblokowy.

Osoby, które są zainteresowane trochę szybciej wzrastającą trawą powinny natomiast zwrócić uwagę na bardzo popularną kostrzewę czerwoną rozłogową. Jej łacińska nazwa brzmi festuca rubra rubra. W tym przypadku kiełkowanie następuje po dwóch tygodniach od obsiania. Trawa ta zadarnia powierzchnię niezbyt silnie, lecz trwale. Co bardzo ważne, wykazuje się dużą odpornością na przesuszenia oraz trudne warunki siedliskowe. Najlepiej sprawdza się w przypadku miejsc dobrze nasłonecznionych, ale możliwe jest zastosowanie jej również w półcieniu. Można stwierdzić, iż jest to jedna z traw o uniwersalnym zastosowaniu. Stanowi zatem częsty składnik gotowych mieszanek trawnikowych, które można zakupić w sklepach ogrodniczych.

Po dwóch tygodniach zaczyna kiełkować także festuca ovina, czyli kostrzewa owcza. Jest to jeden z niskich gatunków. Wysokość trawy wacha się bowiem w granicach od 10 do 20 centymetrów. Wzrastając tworzy ona zwarte kępy. Najlepsze efekty można uzyskać wtedy, kiedy stosuje się ją na terenach dobrze nasłonecznionych. Gatunek ten ma natomiast niewielkie wymagania glebowe. Bez problemów wzrasta zatem na suchej i ubogiej glebie o kwaśnym odczynie. Nie wykazuje się jednak odpornością na deptanie, tak więc nie powinna być stosowana w miejscu, po którym chodzą ludzie. Jedną z zalet jest to, że ze względu na swój niski wzrost nie wymaga częstego koszenia.

Kolejny z często wykorzystywanych gatunków to festuca arundinacea, czyli kostrzewa trzcinowa. W przeciwieństwie do kostrzewy owczej jest to trawa wysoka. Charakteryzuje ją także duża odporność na niesprzyjające warunki pogodowe oraz glebowe. Nie niszczą jej okresowe przesuszenia, ze względu na dobrze rozwinięty system zakorzenienia. Jednocześnie nie zamarza zbyt łatwo i jest odporna na zalania, dzięki czemu doskonale radzi sobie podczas różnych pór roki. Z powodu wysokiej odporności na deptanie może być stosowana w miejscu, po którym chodzą ludzie, a nawet na boisku piłkarskim. Należy jednak pamiętać o tym, że wymaga częstego koszenia, a zatem na jej właściwą pielęgnację trzeba będzie przeznaczyć trochę czasu. Kostrzewę trzcinową często wykorzystuje się do upiększenia przydomowego trawinka.

Mietlica psia, czyli agrostis canina bywa stosowana do tych samych celów co poprzedni gatunek, jednak różni się od kostrzewy trzcinowej tym, że jest wrażliwa na suszę. Należy zatem wykorzystywać ją na glebach wilgotnych. Trochę inaczej wygląda sytuacja w przypadku mietlicy psiej górskiej, jaką można stosować na suchych, nasłonecznionych terenach. Mietlica jest odporna na deptanie, a zatem może być stosowana nie tylko do celów ozdobnych.

Następny gatunek trawy, która jest często spotykana na polskich trawnikach to wiechlina łąkowa, występująca także pod łacińską nazwą poa pratensis. Ze względu na swoje właściwości powinna być wykorzystywana na terenach dobrze nasłonecznionych, gdzie ma zapewnioną umiarkowanie wilgotną i próchniczą glebę. Kiełkowanie rozpoczyna się po trzech tygodniach od siewu. Trawa ta potrzebuje dość duża czasu na rozkrzewienie i zadarnienie powierzchni. Z drugiej jednak strony wytwarza silne rozłogi, co sprawia, że jest to gatunek długowieczny. Cechuje się także dużą odpornością na deptanie i umożliwia niskie koszenie. Wśród specjalistów uznawana jest za gatunek bardzo wartościowy, dobrze sprawdzający się na trawnikach użytkowanych intensywnie oraz umiarkowanie.

W przeciwieństwie do wiechliny łąkowej, żywica trwała charakteryzuje się bardzo szybkim zadarnianiem obsianych powierzchni. Trawa lolium perenne, występująca także pod nazwą rajgrasu angielskiego, ma dość duże nasiona. Jeżeli gatunek ten ma zapewnione dobre warunki, to szybko regeneruje się po ewentualnych uszkodzeniach. Preferuje miejsca dobrze nasłoneczniona, jednak nie ma zbyt dużych wymagań w stosunku do gleby. Żywica trwała nie lubi suszy i nie powinna być narażona na mrozy. Wymaga wprawdzie częstego koszenia oraz intensywnego nawożenia, ale z powodu niskiego kosztu nasion jest jednym z powszechnie wykorzystywanych składników mieszkanek trawnikowych. Warto zatem zwrócić uwagę na to, czy dane miejsce zapewnia odpowiednie warunki do wzrostu tego gatunku, ponieważ w przeciwnym razie zastosowanie takiej mieszanki może okazać się złym rozwiązaniem.

Warto zwrócić uwagę również na poa trivialis, czyli wiechlinę zwyczajną. Jest to trawa szybko rosnąca, którą powinno się wybierać w przypadku żyznych i wilgotnych gleb. Należy także mieć świadomość tego, że odmiana ta nie jest odporna na mrozy i preferuje nasłonecznione oraz umiarkowanie zacienione powierzchnie. Wiechlina zwyczajna jest natomiast wytrzymała na deptanie, dlatego nie ma problemu ze stosowaniem jej na trawnikach użytkowych.

Powyżej scharakteryzowane zostały gatunki traw, które najczęściej wykorzystuje się na trawnikach. Jednak dobrze byłoby wspomnieć także o tych gatunkach, które uznawane są za typowo ozdobne trawy. Wykorzystane na małych powierzchniach stanowią bardzo ciekawy element dekoracyjny każdego ogrodu. Wśród takich traw wymienić można miscanthus sinensis, czyli miskant chiński. Jest ona bardzo wysoką, pięknie prezentującą się trawą, która ma niewielkie wymagania. Niektóre miskanty kwitną, tworząc pierzaste pióropusze w kolorze białym, kremowym lub brązowym. Uwagę przyciągają także piękne liście, które wyglądają różnie, w zależności od odmiany.

Wybór trawy powinien być kierowany warunkami

Trawę można zaliczyć do roślin o powszechnym zastosowaniu. Większość ludzi poświęca jej jednak uwagę głównie ze względu na chęć upiększenia ogrodu. Wybierając trawę do swojego ogrodu należy kierować się przede wszystkim warunkami glebowymi oraz atmosferycznymi. Istotna jest także trudność pielęgnacji, ponieważ bardziej wymagające gatunki nie sprawdzą się w przypadku osób, które nie mają dużo czasu na pielęgnacje ogrodu. Należy też zastanowić się nad tym, jakie jest przeznaczenie trawnika. Innego gatunku potrzebuje bowiem trawnik rekreacyjny, innego zaś ozdobny bądź sportowy. Wybierając nasiona warto dokładnie zapoznać się z opisem, który znajduje się na opakowaniu. W sprzedaży dostępnych jest bowiem wiele mieszanek, w których wykorzystane zostały nasiona różnych gatunków. Bardzo ważne jest to, żeby trawa dostosowana do danego trawnika stanowiła główny składniki mieszanki, a nie tylko niewielką domieszkę. W przeciwnym razie trawnik może wcale się nie rozwinąć lub bardzo szybko ulec zniszczeniu. Istnieje również możliwość samodzielnego skomponowania mieszkanki, poprzez dobór odpowiednich odmian, jednakże wymaga to jeszcze większej wiedzy na temat poszczególnych gatunków traw, ich właściwości oraz przeznaczenia. Oczywiście, ważną rolę odgrywa wygląd poszczególnych odmian trawy. Nie warto jednak przekładać go nad właściwe dostosowanie do warunków pogodowych i glebowych, ponieważ taki trawnik może okazać się rozwiązaniem nietrwałym.